Համաշխարհային էներգետիկ անցումը

Համաշխարհային էներգետիկ անցման գործընթացում G20 երկրները, որպես խոշոր տնտեսություններ, վերաիմաստավորում են իրենց էներգիայի աղբյուրները: Այս տեղաշարժն արտացոլում է ոչ միայն նշված երկրների միջև քաղաքականության ուղղորդման, ռեսուրսների օժտվածության և տեխնոլոգիական նորարարության տարբերությունները, այլ նաև ցույց է տալիս համաշխարհային էներգետիկ լանդշաֆտի դեպի ավելի մեծ բազմազանություն և կայունություն շարժը:

Ինֆոգրաֆիկայում տեսողականորեն ցույց է տրված խոշոր տնտեսություններում էլեկտրաէներգիայի արտադրությունը՝ ընդգծելով անցումը դեպի վերականգնվող էներգիա՝ միաժամանակ ընդունելով այլ տարածաշրջաններում հանածո վառելիքի շարունակական գերակայությունը:

G20-ի (մեծ քսանյակի երկրներ) անդամների շրջանում էներգետիկ կառույցները զգալիորեն տարբերվում են:

Ֆրանսիան և Բրազիլիան առաջատար են մաքուր էներգիայի համամասնությամբ՝ շնորհիվ ռեսուրսների օժտվածության և քաղաքականության աջակցության:

Միջուկային էներգիան, որը ևս վերականգնվող էներգիայի ռեսուրս է, զգալիորեն նպաստում է Ֆրանսիայի էլեկտրաէներգիայի խառնուրդին՝ արտադրելով 335,65 ՏՎտժ, որը կազմում է ընդհանուր էներգիայի մատակարարման 65,3%-ը, ինչի արդյունքում մաքուր էներգիայի մասնաբաժինը կազմում է 91,6%:

Բրազիլիան, որն օժտված է ջրային առատ ռեսուրսներով, հատկապես Ամազոնի ավազանում, իր էներգետիկ կառուցվածքում մեծապես հենվում է հիդրոէներգիայի վրա:

2023 թվականին հիդրոներգետիկան բաժին է ընկել Բրազիլիայի էլեկտրաէներգիայի ընդհանուր արտադրության 60,4%-ին՝ մաքուր էներգիայի համամասնությունը հասցնելով 91,0%-ի։

Ավելին, ՖՎ արդյունաբերության արագ զարգացմամբ Բրազիլիայի արևային էներգիայի արտադրությունը հասել է 51,48 ՏՎտժ-ի․տարեկան աճի տեմպերը գերազանցում են 120%-ը:

Ի հակադրություն, արդյունաբերական զարգացած երկրները, ինչպիսիք են Չինաստանը, Գերմանիան և Միացյալ Նահանգները, ցուցադրում են մաքուր էներգիայի բազմակողմանի խառնուրդ:

Թեև Չինաստանի մաքուր էներգիայի համամասնությունը համեմատաբար համեստ է, այն աշխարհի առաջատարն է արևային և քամու էներգիայի համար տեղադրված հզորությամբ:

2023 թվականին Չինաստանում արևային էներգիայի արտադրությունը հասել է 584,15 ՏՎտժ-ի։

Միաժամանակ, հողմային, միջուկային և հիդրոէներգետիկայի հզորությունները շարունակում են ընդլայնվել՝ նպաստելով 2744,72 ՏՎտժ ընդհանուր մաքուր էներգիայի արտադրությանը, որը, չնայած Չինաստանի էներգիայի հսկայական պահանջարկին, կազմում է ընդհանուր արտադրության միայն 35,2%-ը:

Միացյալ Նահանգներն ունի բազմակողմանի զարգացած մաքուր էներգիայի կառուցվածք, որն ընդգրկում է արևը, քամին, կենսազանգվածը և միջուկային էներգիան:

2023 թվականին ԱՄՆ-ն արտադրել է 1738,7 ՏՎտժ մաքուր էներգիա, ինչը կազմում է էներգիայի արտադրության ընդհանուր ծավալի 40,9%-ը։ Արևային էներգիան ապահովել է 238,12 ՏՎտժ, իսկ քամու և միջուկային էներգիան ապահովել են համապատասխանաբար 375,33 ՏՎտժ և 778,16 ՏՎտժ:

Քանի որ էներգիայի պահպանման տեխնոլոգիան զարգանում է, իսկ ցանցերի ճկունությունը՝ բարելավվում, ԱՄՆ-ը պատրաստ է հետագայում նվազեցնելու կախվածությունը հանածո վառելիքից:

Գերմանիան, որպես Եվրոպայի մաքուր էներգիայի անցման առաջամարտիկ, ցուցադրում է եզակի էներգետիկ կառուցվածք: Կառավարությունը տրամադրում է կայուն սուբսիդիաներ և սնուցման սակագների երաշխիքներ՝ ներգրավելով զգալի ներդրումներ վերականգնվող էներգիայի ոլորտում:

2023 թվականին Գերմանիայի արևային էներգիայի արտադրությունը հասել է 61,22 ՏՎտժ-ի, ինչը կազմում է էներգիայի ընդհանուր արտադրության 12,1%-ը՝ պահպանելով Եվրոպայում առաջատարի դիրքը:

Մաքուր էներգիայի արտադրությունը կազմել է 273,02 ՏՎտժ, ինչը կազմում է երկրի ընդհանուր էներգիայի արտադրության 53,9%-ը:

Գերմանիան զգալի առաջընթաց է գրանցել նաև էներգիայի պահպանման տեխնոլոգիայի և խելացի ցանցերի կառուցման ոլորտում: Այս միջոցառումները հիմք են դնում վերականգնվող էներգիայի ավելի մեծ ինտեգրմանը ցանցին՝ ապահովելով ուժեղ աջակցություն Գերմանիայի էներգետիկ անցման համար:

Համաձայն Միջազգային էներգետիկ գործակալության (IEA) Էլեկտրաէներգիայի շուկայի հաշվետվության՝ մինչև 2025 թվականը վերականգնվող էներգիայի արտադրությունն առաջին անգամ կգերազանցի ածխի էներգիան՝ դառնալով համաշխարհային էներգիայի մատակարարման հիմնական աղբյուր:

Ակնկալվում է, որ մինչև 2030 թվականը վերականգնվող էներգիայի համաշխարհային ներդրումները կհասնեն 4,4 տրիլիոն դոլարի, ընդ որում արևային և հողմային էներգիան կդառնան աճի հիմնական ոլորտները: